Kalça çıkığı çocuk yaş grubunda nasıl engellenir ve tedavisi nedir?

Kalça çıkığı (gelişimsel kalça displazisi/ doğumsal kalça çıkığı), doğuştan veya sonradan gelişebilen bir durum olup, özellikle bebeklik döneminde tespit edildiğinde tedavisi çok daha kolay hale gelir. Bu rahatsızlıkta, femur kemiğinin kalça eklemine tam olarak yerleşmemesi durumudur ve erken tanı ile tedavi edildiğinde çocukların sağlıklı bir gelişim süreci geçirmesini sağlar.

Kalça Çıkığı Nedir?

Bu patoloji kalça eklemini oluşturan top ve yuva şeklindeki kemik yapılarının düzgün bir şekilde birleşmemesiyle meydana gelir. Genellikle kalçanın gelişimsel bir bozukluğu olarak ortaya çıkar. Erken çocukluk döneminde teşhis edilir.

Kalça Çıkığı Neden Olur?

Bu rahatsızlık, birkaç faktöre bağlı olarak gelişir:

1. Genetik Yatkınlık: Ailede bu hastalığın öyküsü olan çocuklarda bu risk daha yüksektir.
2. Anne Karnındaki Pozisyon: Özellikle bebeklerin rahimde ters pozisyonda durmaları (makat gelişi) ı riskini artırır.
3. Çoğul Gebelikler: İkiz, üçüz gibi çoğul gebeliklerde bebeklerin hareket alanı daha kısıtlıdır ve bu da kalça çıkığına yol açar.
4. Kundaklama: Bebeklerin kalçalarını sıkı bir şekilde sarmak, kalçanın normal gelişimini engeller.

Çocuklarda Bu Hastalığı Önleme Yolları

Bu rahatsızlığı önlemek için aşağıdaki adımlar önerilir:

• Kundaklamadan kaçınmak: Bebekleri kundaklamadan kaçınmak gerekmektedir. Kundaklama bu hastalık için risk oluşturmaktadır.
• Düzenli Kontroller: Özellikle risk grubundaki bireylerin uygun görüntüleme yöntemleri ile kontrol edilmesi erken teşhiste kritiktir.

Kalça Çıkığının Belirtileri

Hastalığın en yaygın belirtileri şunlardır:

• Bacak uzunluklarında fark
• Kalça veya bacak hareketinde kısıtlılık
• Kalça ekleminde çıtırtı veya tıklama sesi (kalçanın çıkıp yerine oturması ile duyulan ses)
• Çocuğun geç yürümeye başlaması

Tedavi Yöntemleri

Bu patoloji erken teşhis edildiğinde tedavi süreci daha kolaydır. Tedavi yöntemleri çocuğun yaşına ve çıkığın derecesine göre değişir:

1. Pavlik Bandajı: Yenidoğan döneminde en sık kullanılan tedavi yöntemidir. Bu bandaj, bebeğin bacaklarını doğal pozisyonda tutarak kalça ekleminin düzgün bir şekilde gelişmesine yardımcı olur.
2. Alçı veya Breys Uygulaması: Pavlik bandajının etkili olmadığı durumlarda, daha yoğun tedavi yöntemleri gerekir. Alçı veya özel breysler kalçanın stabilizasyonuna yardımcı olur.
3. Cerrahi Müdahale: İleri yaşlarda veya çıkığın şiddetli olduğu durumlarda cerrahi tedavi gerekir. Bu işlem, kalça ekleminin yeniden şekillendirilmesi ve stabilize edilmesi amacıyla yapılır.

Tedavi Sonrası Süreç

Bu hastalıkta tedavisi sonrası çocukların hareket kabiliyetleri genellikle normale döner. Ancak tedavi sonrası düzenli olarak ortopedik kontrollerin yapılması, kalça sağlığının uzun süreli takibi açısından önemlidir.

Kalça çıkığı, erken teşhis ve tedavile sekel bırakmadan iyileşir. Özellikle risk faktörlerine sahip bebeklerin düzenli olarak kontrol edilmesi, kalça sağlığının korunması için en etkili adımdır. Ebeveynlerin konu hakkında bilinçli olmaları ve doktorlarıyla düzenli iletişimde olmaları, bu rahatsızlığın önlenmesinde önemli bir rol oynar.

Sık sorulan sorular

Çocuklarda kalça çıkığı nasıl anlaşılır?

Bebeklerde bacak uzunluk farkı, sınırlı bacak hareketleri ve cilt kıvrımlarında asimetri gibi belirtiler bu hastalıkta karşımıza çıkan bulgulardır. Erken tanı için bebeklik döneminde düzenli doktor kontrolleri önemlidir.

Kalça çıkığı olan çocuk nasıl yürür?

Topallama, ördek yürüyüşü ya da bacaklarda dengesizlik bu hastalığın belirtileri arasındadır. Yürüyüşteki bu farklılıklar genellikle iki yaş sonrasında belirginleşir.

Kalça çıkığı kaç yaşına kadar tedavi edilir?

Bu hastalığın tedavisi, bebeklik döneminde fark edildiğinde daha kolay ve etkili olur. Ancak uygun yöntemlerle çocukluk çağında ve ileri yaşlarda da tedavi mümkündür.

Kalça çıkığı düzelir mi?

Evet, kalça çıkığı erken teşhisle uygun tedavi edildiğinde tamamen düzelir. Tedavi edilmediğinde ise ileride kalıcı sorunlara yol açar.

Doç. Dr. Aybars Kıvrak’ın konu ile alakalı medyadaki demeçleri

1. https://www.posta.com.tr/anne-cocuk/bebeklik/bebeklerde-kundak-kalca-cikikligi-riskini-arttiriyor-2735837
2. https://www.sokgazetesi.com.tr/bebegi-kundaklama-kalca-cikigi-riskini-artiriyor
3. https://www.hurriyet.com.tr/aile/galeri-bu-gelenek-yuzyillardir-uygulaniyor-ama-kalca-cikigina-neden-olabilir-yururken-veya-emeklerken-dengesizlik-varsa-dikkat-42670970

Yazı içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Diğer bilgilendirme yazıları için tıklayınız.

En son güncelleme 15 Şubat 2025 Doç.Dr.Aybars Kıvrak